DiscussieDinsdag: vanaf welke leeftijd inrijden?

Het is tijd voor een discussie op dinsdag. Op #DiscussieDinsdag bespreken we luchtige, spraakmakende en soms serieuze paard gerelateerde onderwerpen. Ik benader de paardenkwesties vanuit verschillende perspectieven inclusief mijn ongezouten mening, onderbouwde bronnen en onderzoeken en drie meningen van andere paardenliefhebbers. Het onderwerp van deze week: inrijden van paarden. 

                                                                    Instagram: Esio_mr.blue

Paard inrijden

Een jong paard opleiden. Helemaal naar je eigen hand zetten en samen ontwikkelen. Hoe gaaf is dat? Je wil natuurlijk het beste voor je paard voor, tijdens en na de opleiding, maar wanneer begin je dan met inrijden? Is er een goed en een kwaad? En wat is de juiste leeftijd? De ‘normale’ sportpaarden worden vaak vanaf 3 a 3.5 jaar beleerd, terwijl quarters en renpaarden veel eerder beleerd worden. En IJslanders? ‘’ Die zijn pas volgroeid vanaf hun vijfde’’, aldus internet. Zit er dan echt zoveel verschil tussen de rassen? In deze blog ga ik dit onderwerp belichten en geven drie Instagrammers hun mening! 

Allereerst: in de deze blog bestaat de definitie ‘inrijden’ uit: het beleren vanaf de grond - bijv. wennen aan tuig en longeren-  tot aan het daadwerkelijk erop gaan zitten. Alles rondom schriktraining vanaf de grond et cetera nemen we in dit artikel niet meer onder de noemer beleren. 

Groei van een paard 

Als we kijken naar de groei van een paard zien we dat de groeischijven van onder naar boven gaan sluiten. De groeischijven in de voeten sluiten direct na de geboorte al. Immers moet een wild paard direct kunnen vluchten bij gevaar! Wat minder bekend is, zijn de groeischijven in de rug en heupen van het paard. Deze sluiten pas rond de leeftijd van 5,5 jaar (op zijn vroegst). Er is nog een andere factor belangrijk: de schofthoogte van het paard en de bouw.  Een langere nek (zoals een KWPN heeft) heeft meer tijd nodig dan een kortere nek. Dit betekent niet dat een shetlander eerder volgroeid is, want de minimale leeftijd blijft 5,5 jaar.  Daarnaast is het ene paard het andere niet, zowel geestelijk als lichamelijk. 

Aan de andere zijde hebben we niet alleen te maken met groeischijven, maar ook met weefsel. Dit wordt sterker en slapper door het wel of prikkelen ervan. Natuurlijk moet je niet direct beginnen met 1.20 springen, maar het gedoseerd prikkelen zorgt ervoor dat de spieren zich gaan opbouwen. Het uit laten groeien van een paard is super, maar van onze vlakke weides in Nederland wordt een jong paard niet zomaar sterk genoeg. Als je nagaat dat paarden in het wild dag en nacht bezig zijn, veel km’s maken en door verschillende landschappen trekken dan kun je je wel voorstellen hoe sterk zij al zijn. 

IJslander inrijden

Maar waarom dan het verschil in rassen? Over het algemeen worden barokke paarden en IJslanders bijvoorbeeld later beleerd (vanaf vijf jaar), terwijl de meeste KWPN’ers vanaf 3 jaar getraind worden. Over het algemeen wordt gezegd dat de genoemde rassen ‘later volwassen’ zijn en daarom later beleerd worden, maar hadden we net niet geconcludeerd dat de minimale leeftijd 5,5 jaar was voor elk paard? Een aandachtspuntje dus. Wel is het zo dat per ras (en paard!) verschillen zitten over wanneer het dier er mentaal klaar voor is. Ook zien we een verschil door economische redenen en helaas een verschuiving. Vanaf drie jaar wordt gezegd dat het paard voor lichte training redelijk sterk genoeg is. Dat klinkt als muziek in de oren van de handel. Een beleerd paard brengt immers meer op dan een onbeleerd paard. Dit verklaart waarom de meeste sportpaarden eerder beleerd worden, maar helaas ook bij IJslanders en barokke paarden – die steeds populairder worden – zien we een verschuiving van de leeftijd. 

Een te jong paard inrijden schadelijk?

Wat kan het dan kwaad? Dit ligt enorm aan de manier van en de moeilijkheidsgraad van de training. Onvolgroeide groeischijven zijn gevoeliger voor verschuiven en dit kan (onherstelbare) blessures veroorzaken. Geen kattenpis dus. 

Tips om een paard in te rijden

- Begin met belasten op het moment dat je paard uitgegroeid is. Beleren kan wel eerder, maar op een gedoseerde manier. Sterker maken en niet afbreken! 

- Een lichte - ruiter met een stabiele zit natuurlijk – is minder belastend dan een zwaardere ruiter 

- Trainingsschema 

Een trainingsschema geeft je een goed inzicht om te kijken hoe zwaar je het paard per week (kan) belast(en) 

Neem ook rust dagen hierin mee. Rustdagen betekenen niet: klakkeloos stilzetten op de wei. Je kunt ook wat hersenwerk doen en de spieren verder met rust laten of gewoon wat spelen ter ontspanning. 

Wanneer een paard inrijden?

Als je het mij vraagt - het heet niet voor niks DiscussieDinsdag - is drie jaar te vroeg om echt te gaan trainen. Ik hou mij vast aan het feit dat het paard nog niet sterk genoeg is om zwaarder werk aan te kunnen, maar het wordt ook niet sterk als je niks doet. Naast vriendjes en genoeg weidegang mogen we dus best wel wat gaan doen. Bijvoorbeeld balkjes door de bak heen: een paard leren hoe hij zijn voeten neer zet en enig denkwerk hoe hij dat het beste doet. Ook wat longeren (zonder bijzet of bit) kan vast geen kwaad. Daarnaast is veel wandelen goed voor paard en mens. Ik denk niet perse dat het rasgebonden is, maar als het ras kenmerkend paarden heeft die zich pas later ontwikkelen, mogen we hier wel conclusies uit trekken. Het belangrijkste aspect blijft voor mij toch wel het mentale aspect dat hierbij komt kijken. De ene twenter is nog zoveel meer kleuter dan de andere. Ook voor mij speelt dit onderwerp juist nu een belangrijke rol in mijn paardenleven. Esio is net puppy af, maar volgens de feiten nog niet volgroeid. Het feit dat hij enorm slap is, laat mij weer wel zien dat ik best wat met hem mag doen. Dat kwartier per dag klinkt dan alleen zo ontzettend weinig. Een lastige keuze: voor ons allemaal. Ik ben vooral benieuwd wat jij vind. Op welke leeftijd beleer je een paard en kan het schadelijk zijn als je hier te jong mee begint? Reageer op Instagram of op deze blog met jouw mening!